2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler İle Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmî Gazete'de Yayımlandı.
İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık ve üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi, bitkisel üretim yapan ÇKS'ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacak.
Konu ile ilgili açıklamada bulunan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam;
Birçok ilki barındıran bitkisel üretimde yeni destekleme modelinin hayata geçirildiğini, Cumhurbaşkanı Kararı ile hayvancılık ve su ürünlerinde olduğu gibi bitkisel üretimde de artık üretim planlamasının en önemli ayağını uygulamaya aldıklarını kaydetti.
Yeni destekleme modeline ilişkin detayları paylaşan Sağlam, şu değerlendirmede bulundu:
"İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık açıklandı. İlk defa destek ödemeleri üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi. Bitkisel üretim yapan ÇKS'ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacak. Üretim planlaması kapsamındaki stratejik ürünlere ilave destek verilecek. Su kısıtı olan havzalarda münavebeye uygun üretime ilave destek sağlanacak. Kamu kuruluşları tarafından ıslah edilen milli tohumla üretim yapan ilave destek alacak. Destek tutarları girdi maliyetlerindeki değişikliklere göre her yıl güncellenecek. Yine bu kararla birlikte çiftçilerimiz üretime karar vermeden önce, hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bilmiş olacak. Böylece çiftçilerimizi, planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin getirdiği birtakım olumsuzlukların da önüne geçmiş olacağız.
TEMEL DESTEKLER
Mazot ve gübre desteği olarak yapılan destekleme ödemesi 2025 yılından itibaren temel destek ödemesi olarak yapılacak.
Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeriyle destek katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.
Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50'si ve gübre maliyetinin yüzde 25'i karşılanacak.
İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan çeltik ve pamuk üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.
PLANLI ÜRETİM DESTEĞİ
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesine alındı.
Planlama kapsamındaki ürünleri havzasında üreten çiftçilere temel desteğe ilave destek ödemesi yapılacak. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100'ü ve gübre maliyetinin yüzde 50'si karşılanacak.
Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yer altı su kısıtı desteği ödenecek.
Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100'ü karşılanacak.
ÜRETİMİ GELİŞTİRME DESTEĞİ
Verim ve kaliteyi artırmak için sertifikalı tohum kullanım, sertifikalı/standart fidan kullanım, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, katı organik-organomineral gübre destekleri verilmeye devam edilecek.
Karar kapsamındaki diğer destekler de belli oldu. Biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği kapsamında 2025 yılında örtü altı paket destek tutarı dekarda 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket destek tutarı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı.
Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75'i olarak ödenecek.
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sistemine katılım primi desteği, bu sisteme dahil işletmeler için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükseltildi.
Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarıldı.
2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması havza ürün deseni listesinin de yer aldığı Cumhurbaşkanı Kararı'nın bazı maddeleri 1 Ocak 2025'ten, bazıları da 1 Mayıs 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek olup mevcut bu desteklemelerle birlikte fark ödemesi desteği de çiftçilerimize ödenecektir.." dedi.
Not: Karar kapsamı dışında yer alan desteklerin bütçeleri daha sonra teklif
edilecektir.