İl Müdürlüğümüz tarafından yürütülen Aronya Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi kapsamında Çarşamba ilçemizde 4.400 adet Aronya fidanı dağıtımı programı gerçekleştirildi.
Programa İl Müdürümüz İbrahim SAĞLAM, Çarşamba Kaymakamı Doç. Dr Şükrü YILDIRIM, Çarşamba Belediye Başkanı Halit DOĞAN, Çarşamba İlçe Müdürü İrfan ÖZTÜRK, İl ve İlçe Müdürlüğü teknik elemanları, tarım kuruluşlarının temsilcileri ve üreticilerimiz katılmışlardır.
İl Müdürümüz İbrahim SAĞLAM, törende yaptığı konuşmasında; "Bakanlığımız desteği ile Çarşamba İlçemizde 2020 yılında Gülyazı Mahallesindeki 10 da alanda başlayan Aronya Yetiştiriciliğini Geliştirme Projemiz kapsamında başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Meyveler arasında, içerik olarak en fazla antioksidan barındıran tıbbi aromatik meyve olan Aronya ile ilgili 2022 yılında Bakanlığımız desteği ile Çarşamba ilçemizde 20 dekar alan için 10 üreticimize 4.400 adet Aronya fidanı dağıtımı yapılmıştır.
Proje kapsamında 20 da alanda 4.400 fidan için 88.000 TL bütçe kullanılmış, bu bütçenin % 25'i çiftçi katkısı % 75'i Bakanlığımız katkısı ile sağlanmıştır. Ayrıca Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı % 75 desteği ile ilimizde 54 dekar alanda 11880 adet Aronya fidanı dikimi gerçekleştirilecektir. İlimizde gerek Bakanlığımız ve gerekse de Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığımızın desteği ile 76 da alanda uygulanacak olan Projenin 31 dekarı (% 40 'ı) Çarşamba ilçemizde uygulanacaktır.
Böylelikle İlimizde 2022 yılında Aronya dikili alanımız 100 dekarı bulacak olup, bu alan 5 yıl süreyle İl /İlçe müdürlüğümüz teknik elemanlarımızca takip edilecektir. Projenin amacı Samsun İlinde tarımsal üretimi çeşitlendirerek özellikle fındık üreticilerine alternatif gelir kaynağı oluşturmaktır. Geniş bir iklim kuşağı ve toprak şartlarına adapte olabilen, çok zengin içeriği ile insan sağlığına ve beslenmesine katkısından dolayı 'süper meyve' olarak adlandırılan Aronya, çok geniş toprak tipi ve pH aralığında yetiştirilmeye uygun, çok yıllık çalı formunda üzümsü bir meyvedir.
Meyve; tamamen güneş alan yerlerde ve iyi drenajlı topraklarda, optimum 6- 6.5 toprak PH'sında yetişmesinin yanı sıra 5- 8.5 toprak PH'sını da tolere edebilir ve bu aralıktaki topraklarda da yetişir. Soğuğa dayanıklıdır. Genellikle ilkbahar donlarından sonra çiçek açar ve dondan etkilenmez. Meyveleri ve yetiştirme tekniği yönünden mavi yemişe benzer fakat onun gibi toprak PH'ı konusunda seçici değildir. Tohum, dip sürgünlerinden ayırma, çelik, stoolbed (elma klon anaçlarında olduğu gibi) ve doku kültürü ile üretilebilir ancak mümkünse tohumla üretim tercih edilmemelidir. Meyve tutumundan hasat sonuna kadar düzenli şekilde sulama yapılmalıdır. Meyve kalitesi açısından bu şarttır. Aksi takdirde meyveler küçük ve kalitesi düşük olacaktır.
Aronya, taze ve dondurulmuş olarak tüketilir. Şekerleme yapımında, reçel sos, salça, şerbet, meyve suyu ve meyve suları karışımlarında, kurutularak kuruyemiş karışımlarında, pasta, kek, turta, pankek ve çeşit ekmek yapımında kullanılır. Olgun meyveleri bitkisel ilaç ve gıda takviyesi olarak ve gıda renklendirmede kullanılmaktadır. Meyve ve yaprakları kurutularak çayı yapılır. Bunların yanında kozmetikte, hayvan yemi, probiyotik, diyet takviyeleri, boyalar, sabunlar ve daha birçok şey yapılabilir. Meyveler buzdolabında uzun süre tazeliğini korur.
Dikim sırasında kök boğazının 2-3 cm toprağa gömülmesi dip sürgünü oluşturmada avantaj sağlar. Genellikle dikimden sonraki 5 yılda budamaya ihtiyaç göstermez. Öncelikle kurumuş ve hastalıklı dallar kesilerek hafif bir budama yapılmalıdır. Aronia, yüksek biyolojik aktivitesi nedeniyle Rusya'da tıbbi bitki olarak kabul edilmiştir. Soğuk algınlığı, mide hastalıkları, bağırsak, karaciğer ve safra kesesi dâhil olmak üzere çeşitli hastalık ve radyasyon zehirlenmesi tedavisinde İyi kolesterol seviyesini artırır, kalp hastalığı ve diğer kardiyovasküler problemler karşı savaşır.
Kan basıncını kontrol etmede yardımcı olur, sağlıklı kan şekeri düzeyini korumada yardımcı olur, sağlıklı üriner sistemi teşvik eder, bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı korur, anti-enflamatuvar özelliklere sahiptir, soğuk algınlığı ve gribe sebep olan bakteriler ve virüslerle savaşır, hafızayı güçlendirir, beyin ve sinir sistemini besler, yaşlanma ile mücadeleye yardımcı yüksek antioksidan özelliklere sahiptir. Aids'i baskılar, esansiyel yağlar ile vücudu korur, içerdiği tanenler böbrekleri korumada etkili olur. Ayrıca gözleri korur, kilo kontrolünde yardımcı olur, kırmızı üzüm suyu ile inkübe edildiği zaman yoğunlaştırılmış yüksek tanen içeriği ile çocuk felci virüsü, herpes simpleks virüsü ve çeşitli enterik virüsler inaktive olur.
Minör Meyveler grubuna dâhil olan aronia; Kuzey Amerika'da doğal olarak yetişen, yapraklarını döken, 2-3 metreye kadar boylanabilen, çalı formunda bir bitki türüdür. Meyvesi çok yüksek miktarda antosiyanin ve flovanoidler içermektedir. İnsan beslenmesinde ve hücre kültüründe sağlığa yararları konusunda yapılan çalışmalar aronianın ve ondan yapılan ürünlerin popülaritesini artırmıştır. Bu da son yıllarda Amerika ve Avrupa'da binlerce dönüm aronia dikimine sebep olmuştur.
Seleksiyon ve ıslah çalışmaları ile geliştirilen onlarca çeşit mevcuttur. Bugün Aronia en fazla Polonya'da olmak üzere, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Almanya ve Ukrayna'da yetiştirilmektedir." diyerek, Projenin üreticilerimize bereket getirmesini diledi.