​          Konu ile ilgili açıklamada bulunan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam; 2025-2027 yıllarında yapılacak desteklemelerin sadeleştirilerek Temel, Planlı Üretim ve Üretimi Geliştirme Desteklemeleri olarak 3 başlık halinde toplandığını belirtmiştir.

1.       TEMEL DESTEK :

İlgili üretim yılında, planlama kapsamındaki ürünleri Cumhurbaşkanlığı Karar ekindeki listede yer alan havzalarda üreten çiftçilere ÇKS'ye kayıtlı tarım arazisi dikkate alınarak aşağıdaki Tablo 1'de belirtilen kategorilere göre hesaplanan tutar üzerinden TEMEL DESTEK ödemesi yapılır.

Planlama kapsamına alınmayan ürünlere ise havzaya bakılmaksızın Kararda Tablo 1'de belirtilen kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden destek ödemesi yapılır.

Tablo 1: Temel destek kategorileri, ürünleri ve destek katsayıları

2.      PLANLI ÜRETİM DESTEĞİ

1. Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından Arpa, Ayçiçeği (yağlık), Buğday, Kolza (kanola), Fasulye (kuru), Soya ve Yem bitkileri ilimizde destekleme kapsamına alınmış olup ilçelerimiz havzalarında bu ürünleri üreten çiftçilere Tablo 2 de belirtilen kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden planlı üretim desteği ödenir.

1. Bir üretim yılında aynı arazi üzerinde birden fazla ürün/üretim olması durumunda bütün ürün/üretimler için planlı üretim destek ödemesi yapılır.

(2) Yem bitkileri üretiminin desteklenmesi kapsamında;

a) Kararda yer alan birinci ve ikinci grup yem bitkileri üretimini yapan çiftçilere planlı üretim desteği ödemesi yapılır.

b) Destekleme kapsamında değerlendirilecek yem bitkilerinin toplam ekiliş alanı en az 5 dekardır. Desteklemeye esas vejetatif gelişim gösteren alanın 5 dekarın altında olmaması koşulu ile değerlendirmeye alınır.

c) Silajlık mısır, silajlık soya, sorgum otu, sudan otu ve sorgum-sudan otu melezi ekilişlerinde silaj yapmak amacı ile hasat edilmesi halinde destekleme ödemesi yapılır.

d) Çok yıllık yem bitkilerinden yonca ve yapay çayır mera için dört yıl, korunga ve üçgül için üç yıl süreyle destekleme ödemesi yapılır.

3.      ÜRETİMİ GELİŞTİRME DESTEKLERİ

1. Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği :

a) İlgili üretim yılında ÇKS'ye kayıtlı tarım arazilerinde yurt içinde üretilip sertifikalandırılan tohumu kullanarak ekim/dikim yapan çiftçilere, sertifikalı tohum kullanılan tarım arazisi alanı dikkate alınarak Kararda Tablo 4'de belirtilen destek katsayısına göre hesaplanan tutar üzerinden ödenir.

1) Çavdar, çeltik, susam, tritikale, yer fıstığı ve yulaf tüm havzalarda,

2) Planlama kapsamındaki ürünlerden arpa, buğday, fasulye (kuru), mercimek, nohut, aspir, kolza (kanola), patates, soya ile yem bitkisi grubu ürünlerinden fiğ, korunga, yem bezelyesi ve yonca Karar ekindeki listede yer alan havzalarda,

3) Ayçiçeği (yağlık), mısır (dane), pamuk (kütlü) ve patates ürünlerinin kamu araştırma enstitüleri ve üniversiteler tarafından yurt içinde ıslah edilerek tescil edilen çeşitlerine Karar ekindeki listede yer alan havzalarda destekleme ödemesi yapılır. Patates ürünü için Kararda belirtilen destek katsayısına ilave destekleme ödemesi yapılır.

2.  Sertifikalı/standart fidan kullanım desteği;​

a) İlgili üretim yılında desteklenen türler ile ÇKS'ye kayıtlı arazilerde bağ ve kapama bahçe tesis eden çiftçilere Kararda Tablo 6'da belirtilen destek katsayısına göre hesaplanan tutar üzerinden ödeme yapılır.

b) Destek kapsamında yer alan bağ ve kapama bahçe tesisinde kullanılan sertifikalı fidan ve/veya standart fidanda aşağıdaki şartlar aranır.

1) Yurt içinde üretilmiş, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü veya Karacabey Fidan Fide Test Merkezi Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş sertifikalı veya standart fidan sertifikasına sahip olmalıdır.

2) Fidan sertifikası, beyanname yılını takip eden yılın sonuna kadar geçerli olup süresi sona eren sertifikalar için geçerli bitki muayene raporu fotokopisi istenir. Bitki muayene raporu alındığı yılın sonuna kadar geçerlidir.

c) Destekleme kapsamında bağ ve kapama bahçe tesisinde aşağıdaki şartlar aranır.

1) İlgili üretim yılında tesis edilmiş olması.

2) Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarına uygun olması.

3) Bakanlıkça belirlenen dikim normlarına uygun olması.

4) Tek türde tesis edilmiş olması.

5) Tek parsel veya bitişik parsellerin toplam alanının aşağıdaki tabloda belirtilen alanlardan az olmayacak şekilde tesis edilmiş olması.

3- Organik tarım desteği;​

a) İlgili üretim yılında EK-1'de yer alan ÇKS ve OTBİS'te kayıtlı ürünlere, Kararda Tablo 7'de belirtilen ürün gruplarına karşılık gelen destek katsayısına göre hesaplanan tutar üzerinden;

1) OTBİS'te yetkilendirilmiş kuruluşça kontrolü yapılmış ve OTY hükümlerine göre uygun bulunmuş geçiş süreci-2, geçiş süreci-3 ve organik statüde yer alan tarım arazileri ve bu arazilerde kayıtlı ürünlerden desteklemeye uygun bulunan çiftçilerin arazilerine destekleme ödemesi yapılır.

2) Hasadı gerçekleştirilen ve ürün sertifikası düzenlenmiş olan veya sertifikalandırılan ürüne kaynak gösterilen çiftçilerin arazilerine destekleme ödemesi yapılır.

b) Bir üretim yılında aynı arazi üzerinde birden fazla ürün/üretim olması durumunda, sadece biri için ödeme yapılır. Destekleme ödemesinde, hesaplanan tutarı yüksek olan ürün/üretim esas alınır.

4- İyi tarım uygulamaları desteği;

a) İlgili üretim yılında EK-1'de yer alan ÇKS/ÖKS/KOBÜKS'de kayıtlı ürünlere, Kararda Tablo 8'de belirtilen ürün gruplarına karşılık gelen destek katsayısına göre hesaplanan tutar üzerinden; 

1) İTUY kapsamında üretimi yapılan ve bireysel veya grup sertifikasyonu seçeneğine göre düzenlenmiş iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip olan çiftçilerin arazilerine destekleme ödemesi yapılır.

2) 1. grup, 2. grup ve 3. grup ürünlerde yetkilendirilmiş kuruluşlarca verilen sertifikaların ÇKS/ÖKS/KOBÜKS'e kaydedilmesi sonucu, çiftçilerin kayıtlı toplam alanlarını geçmemek kaydıyla arazilerine destekleme ödemesi yapılır.

(5) Katı organik-organomineral gübre desteği;

a) GTS'de ilgili üretim yılı için bir önceki yılın 1 Eylül tarihi ile ilgili yılın 31 Ağustos tarihleri arasında satış kaydı bulunan, Bakanlıktan tescil belgeli olan katı organik-organomineral ürünler, katı organik toprak düzenleyici ürünler ile kaplama gübre ve fermantasyon sonucu elde edilen organik gübreler için ilgili üretim yılında temel destekten yararlanma hakkı bulunan çiftçilere tarım arazisi ile orantılı olarak Kararda belirtilen destek katsayısına göre hesaplanan tutar üzerinden destekleme ödemesi yapılır.

BİYOLOJİK VE/VEYA BİYOTEKNİK MÜCADELE DESTEĞİ

(1) Biyolojik ve/veya biyoteknik mücadele yöntemleri ile üretim yapan üreticilere destekleme ödemesi yapılması için;

a) Kapalı ortamda üretim yerinin ÖKS/KOBÜKS'te, açık alanda üretim yerinin ÇKS'de kayıtlı olması,

b) Biyolojik ve/veya biyoteknik mücadelede kullandığı BKÜ'ye ait faturaya sahip olması gerekir.

c) Bitki Koruma Ürünlerinin Önerilmesi, Uygulanması ve Kayıt İşlemleri Hakkında Yönetmelik gereği ÜKD kayıtlarını tutması ve onaylanmış olarak başvuru belgeleri ile birlikte ibraz etmesi,

ç) Bitki koruma faaliyetlerinin zirai mücadele teknik talimatlarına ve entegre mücadele prensiplerine göre yapılmış olması,

d) Kullanılmış olan BKÜ'nün etiket bilgilerine göre uygulanmış olması,

e) Örtüaltı/Kapalı ortamda faydalı böcek kullanan üreticilerin seralarında giriş ve yan havalandırma açıklıklarının tül ile kapatılmış olması,

f) Örtüaltı/Kapalı ortamda yapılan bitkisel üretimde domates güvesine karşı mücadele amaçlı dekara 2-4 adet, aynı amaçla açıkta domates yetiştiriciliğinde ise dekara 4-6 adet feromon kullanılmış olması,

g) Üreticilerin zeytinde zeytin sineğine karşı biyoteknik mücadelede ruhsatlı olan feromon+tuzak desteğinden yararlanabilmeleri için bireysel olarak en az 40 dekar zeytinlik alanda biyoteknik mücadele yaptığını beyan etmesi,

ğ) EK-19'da yer alan dilekçe ve bu maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hususları belgeleyen eklerle birlikte il/ilçe müdürlüğüne başvurması gerekir.

gerekir.

                PATATES SİĞİLİ DESTEĞİ       

 Destekleme ödemesinden;

a) Patates siğili ile bulaşık alanlarda, ödemeye esas yıllarda, 3 yıl alternatif ürün olarak patates ve solanaceae familyasına ait bitkiler ile toprak parçası taşıyacak yumrulu bitkiler, fide ve fidan gibi üretim materyalleri dışındaki bitkisel ürünleri yetiştiren veya nadas uygulayan çiftçiler ile oluşturulan güvenlik kuşağında 3 yıl patates, tohumluk, fide, fidan dışında diğer tüketim amaçlı alternatif ürünleri yetiştiren ya da nadasa bırakan çiftçiler,

b) Üretim sezonuna ait ürün ve parsel bilgileri ÇKS'ye kayıtlı çiftçiler yararlanır.

  Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği

 (1) Lisanslı depolarda muhafaza edilen buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, çeltik, pirinç, mercimek, nohut, fasulye, ayçiçeği, soya fasulyesi, pamuk, fındık, kuru kayısı, Antep fıstığı, kuru üzüm, zeytin ve zeytinyağı ürünleri için ÇKS'ye kayıtlı üretici ve üretici örgütlerine kira ücreti destekleme ödemesi yapılır.

(2) ÇKS'ye kayıtlı üreticilere ve ÇKS'ye kayıtlı üreticilerden aldıkları ve/veya kendi adlarına ürettikleri ürünlerini lisanslı depo işletmelerine depolanmak üzere koyan üretici örgütlerine, ürünlerini lisanslı depolara ilk teslim eden olmaları halinde EK-23'de yer alan miktarlarda kira desteği verilir.

(3) Kira destekleme ücretlerinin belirlenmesinde, Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan kira ücreti fiyatlarının ilgili üretim yılının 1 Mayıs tarihinde geçerli olan tarife fiyatları dikkate alınır.

Münavebe uygulama kuralları

1) Çiftçilerin temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme desteklerinden yararlanabilmesi için çeltik, çok yıllık üretimler ve örtüaltı üretimleri hariç olmak üzere planlama kapsamındaki ürünler ve planlama kapsamında olmayan ürünlerle yapılan üretimlerde münavebe kurallarına uyması gerekir. Münavebe uygulamaları kapsamında:

a) Çiftçinin Bakanlık kayıt sistemindeki 2024 üretim yılında kayıtlı en son ürünü baz alınarak münavebenin takibi yapılır.

b) Münavebe uygulamalarında tarım parsellerinde yapılan art arda üretimlere bakılır, ikinci ve devamı üretimler için de münavebe kuralları uygulanır.

c) Sulu ve kuru tarım parsellerinde, aynı tarım parseline aynı ürün art arda en fazla iki defa ekilebilir.

ç) 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan  tarımsal yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda;

1) Kuru tarım parsellerinde üretim yapılıyor ise kuru münavebe kuralları uygulanır.

2) Sulu tarım parsellerinde üretim yapılıyor ise sulu münavebe kuralları uygulanır.

3) Tarım parsellerinde ikinci üretim olarak mısır (dane/silaj) üretimine izin verilmez.

4) Mısır (dane/silaj) ve patatesin dörtlü münavebe uygulamasında en fazla birer defa yer almasına izin verilir.

d) Münavebe uygulamalarında ÇKS'de kayıtlı ürünlerin kullanım şekillerine bakılmaz.

e) Bakanlık kayıt sistemlerinde kayıtlı bir tarım parselinin bölünmek suretiyle farklı ürünlerin ekilmesi durumunda bu tarım parsellerinde münavebe uygulaması yapıldığı kabul edilir.

Desteklemelerden yararlanamayacaklar

1-Bu Tebliğde yer alan destekleme uygulamalarından;

a) İlgili üretim yılında destekleme uygulamalarında ayrıntıları verilen Bakanlık kayıt sistemlerinde kayıtlı olmayanlar destekleme ödemelerinden yararlanamaz.

b) Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler tarafından kurulan ve ortak olunan şirketler ile belediyelere bağlı şirketler destekleme ödemelerinden yararlanamaz.

c) Bakanlık tarafından toplulaştırma nedeniyle gelir kaybı ve/veya zarar-ziyan ödemesi yapılan parsellerde, gelir kaybı ve/veya zarar-ziyan ödemesi yapılan alan için bu Tebliğde anılan destekleme ödemeleri yapılmaz.

d) 14 üncü maddenin ikinci fıkrasının (f) bendi hükümlerince gerçek üretim yapmadıkları tespit edilenler bu Tebliğde anılan destekleme ödemelerinden yararlanamaz.

e) 1/1/2024 tarihinden itibaren başlamak üzere Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik kapsamında, uygun şekilde tesis edilmeyen yeni meyve bahçeleri temel ve üretimi geliştirme desteği ödemelerinden yararlanamaz.

2) 5 inci, 6 ncı ve 7 nci maddelerde yer alan desteklemelerde;

a) Destekleme kapsamındaki arazilerde ara ziraatı yapıldığının tespiti halinde ara ziraatı ürünlerine,

b) Üretim yılı içerisinde herhangi bir üretim ya da üretim gayesiyle toprak işlemesi yapılmamış olan boş araziler ile birbirini takip eden iki ve daha fazla üretim yılında nadasa bırakılan arazilere, 

c) Üretim planlaması kapsamına alınan ürünlerin, Karar ekindeki listede yer alan tarım havzası dışında yetiştirilmesi durumunda,

d) 3039 sayılı Kanun kapsamında çeltik komisyonlarından izin almadan ekiliş yapılan parsellere, temel ve üretimi geliştirme destekleme ödemesi yapılmaz.