Soya; Ülkesel yağ açığının giderilmesi, yağ ithalatının düşürülmesi, sanayi için hammaddeyi yerel kaynaklardan sağlanması, kurumlar arası koordinasyonun sağlanması, ilimiz için adı geçen ilçelerde üretim yapan kanatlı besicilerinin yem ihtiyacının karşılanması, silaj yapımında soya kullanımın yaygınlaştırılması, geçmiş yıllarda üretimi ve tarımı bilinen soya tarımının yeniden yaygınlaştırılması, soyanın iyi bir çapa bitki olması ve tarımsal mekanizasyona uygun biçimde tarımının yapılması, Bakanlık münavebe şartları gereği iyi bir münavebe bitkisi olması, soya pazarlaması konusunda ilimizde Yağlı Tohum Birliği ve Tarım Kredi Kooperatifi'nin bulunması ile; soya tarımı ilimiz için ilk ve vazgeçilmez bitkisel ürünler arasında yer almaktadır.
Türkiye'nin soya üretim miktarı dünyada önemli bir potansiyele sahip olmamakla birlikte, soya Türkiye'de hem ana ürün hem de ikinci ürün olarak yetiştirilebilme imkânına sahiptir.
Bakanlığımız Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünce desteklenen Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında İlimizde yürütülen Soya Tarımında Sürdürülebilirlik Projesi; İlimiz Terme, Çarşamba, Tekkeköy, Salıpazarı, Alaçam İlçelerinde 2023 yılında uygulanacaktır. Bu kapsamda 34.800 kg Arısoy çeşidi soya tohumu ve 348 kg inokulant desteği sağlanacaktır. 3480 dekar alanda ekilecek olan soya tohumunun bütçesi 1.044.000 TL ve İnokulant bütçesi ise 18.270 TL'dir.
“Soya Tarımında Sürdürebilirlik Projesi" kapsamında Terme İlçesinde gerçekleştirilen soya tohumu dağıtımı programına; Terme Kaymakamı Metin Maytalman, Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam, Terme AK Parti İlçe Başkanı Mümin Ertan, CHP İlçe Başkanı İbrahim Yavuz, Saadet Partisi Başkanı Serdar Körpe, Tarım Kredi Kooperatifleri Samsun Bölge Başkanı Fikret Oy, Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ömer Adalı, Ziraat Odası Başkanlığı Genel Sekreteri Mehmet Öztürk, şube müdürleri, teknik personel ve çiftçilerimiz katılım gösterdi.
Programda konuşma yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam; “Samsun'da işlenen tarım alanı 378.470 ha ile Türkiye'nin % 1.6'sına sahiptir. Samsun'un 972.459 ha yüzölçümünün % 39'u işlenen tarım alanı oluşturmakta olup, ülkemizde 16. sırada bulunmaktadır.
Ülkemizde soyada 380 bin dekar alanda 155 bin ton üretim bulunmaktadır. İl genelinde 2022 yılında 20.472 da alanda 6.942 ton üretim ile ilimiz soya üretiminde %4,48 paya sahip olup 5. sırada yer almaktadır. İlimizde ise 13.000 da ekili alan ile Terme ilçesi ilk sırayı almaktadır.
ÇKS'ye kayıtlı 70.888 çiftçimiz bulunmakla birlikte, 2.644.300 dekar arazi kayıt altına alınmış olup, ekili arazimizin %70'ine tekabül etmektedir. Bu kapsamda; 2021 yılında 343 milyon TL ve 2022 yılına ait 186 milyon TL tarımsal destekleme ödemesi yapılmış ve desteklemeler devam etmektedir. 2002 yılından bu güne yaklaşık toplam 3,17 milyar TL destek ödemesi yapılmıştır. Soyada ise rakam olarak 374 kişiye 14.518 dekar alan için 2.589.134 TL destek ödemesi yapılmıştır.
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Kapsamında Desteklenen Ürünler arasında yer alan Soya da, 2022 yılı üretimi 146 TL/da Mazot gübre ödemesi, 60 kr/kg fark ödemesi (60 kr/da x 350 kg/da= 210 TL) ve 45 TL/da sertifikalı tohumluk desteği olmakla beraber dekara toplam 401 TL Bakanlığımızca destek sağlanmaktadır.
2020 yılından itibaren Tarım Arazilerinin kullanımının etkinleştirilmesi projesi ile başlayan bu çalışma ile yağlı tohumlu bitkiler ve hububat öncelikli olmak üzere üretimin desteklenmesinde çeltik, soya ve ayçiçeği için tohumluk desteği yapılmaktadır. 2020 yılında 3.000 dekar alanı kapsayacak şekilde 300 bin TL ve 2021 yılında 2.000 dekar alanda ek üretim amacıyla 266 bin TL değerinde soya tohumluk projeleri gerçekleştirilmiştir. 2022 yılında ise soyada “Kullan Aşını Al Baklanı Projesi" ile toplam 350 kg inokulant (Soya Aşısı ) temini sağlanmıştır.
Üretim sezonu boyunca ekim alanları takibi yapılarak eğitim yayım çalışmalarına da ağırlık verilerek, soya üretiminin ilimizde, dolayısıyla ülkemizde artırılması hedeflenmektedir. Çiftçilerimize hayırlı uğurlu olsun." şeklinde konuştu.